با امر رهبرم كه ز رحمان مؤيد است             ديگر به جنس خارجيان رو نمي كنيم

ما حاميان كار و تلاشي مضاعفيم    با تنبلي و سست شدن خو نمي كنيم

برخيز كه فخر هفت اقليم شويم      در نزد خدا و خلق تكريم شويم

فرمود ز توليد حمايت بكنيم            تا شاهد مرگ طرح تحريم شويم

امسال تمام شهر قرآني شد          توليد و تلاش و كار، ايماني شد

با حكم ولي و بردن نام علي           سرمايه ي ما دوباره ايراني شد

باز هم با امر تو تجديد بيعت مي كنيم          عرصه ي توليد ملي را حمايت مي كنيم

كار و سرمايه كه جاي خود، بدان آقاي من؛    ما تمام هستي خود را فدايت ميكنيم ...

وقت پايان كاهلي شده است          موسم عزم و همدلي شده است

«تا» بزن آستين همت را    سال توليد داخلي شده است

با اقتدار و عزت رهبرم پيام شادي داد           نويد توليد ملي در سال جاري داد

با حمايت از كار و سرمايه ايراني!    رهبرم به ملت ايران شادماني داد

امسال مأمور حمايت از كار به امر رهبريم      مأمور به سرمايه گذاري و رشد صنعتيم

بعد از موفقيت در امر جهادي اين بار!            سرباز وظيفه ي توليد كشوريم

رهبرا از شوق لبخند تو شادي مي كنيم                               اذن تو باشد اگر، عزم توليد ملي مي كنيم

كوري چشم تمام دشمنان بُزدلت    حمايت از كار و سرمايه ايراني مي كنيم

در سال نو كار عبادي بكنيم            همراهي دولت در توليد ملي بكنيم

در تحت لواي حضرت خامنه اي        امسال حمايت از كار و سرمايه ايراني بكنيم

از فاو و فرات و فكه يادي بايد           در جبهه ي جنگ نرم، توليد ملي بايد

در راه گذشتن ز حصار تحريم           اين بار حمايت از كار و سرمايه ملي بايد

از نسل علي، امام و هادي داريم     هر سال نشانه و نمادي داريم

فرموده ولي امرمان خامنه اي         امسال همت به توليد ملي داريم

نوروز رسيده است و شادي داريم    از لطف خدا ولي و هادي داريم

با گفته نائب امام قائم       امسال همت به توليد ملي داريم

از لطف خدا به دل نمادي داريم                   بر دفع بدي چراغ و هادي داريم

در سال توليد ملي گوييم   عشق است كه رهبري فرزانه داريم

اميد كه حق سرور و شادي بدهد    شوري چو نسيم بامدادي بدهد

اميد كه حضرتش در اين سال جديد  توفيق توليد و حمايت از سرمايه ملي بدهد

خار در چشم دشمن و ايادي مي كنيم         زير سايه ي ولي، احساس شادي مي كنيم

كوري چشم سران فتنه و بيگانگان   چَشم آقا، ما حمايت از كار و سرمايه ملي مي كنيم

رزمنده و در صف جهاديم امسال      نابودگر ظلم و فساديم امسال

از امر امام مسلمين خامنه اي        مامور به توليد ملي و حمايت از كاريم امسال

بهر پيروزي ايران عدل و دادي مي كنم           از همه فرمايش رهبر اطاعت مي كنم

امر كردي رهبرا بر روي چشمان ترم چشم آقا، حمايت از كار و سرمايه ايراني مي كنم

حقا كه دلم نويد شادي داده           انگيزه ي اردوي جهادي داده

امروز امير جبهه ي خوبي ها           فرمان به توليد ملي و حمايت از سرمايه ايراني داده

بهر پيروزي ايران، جان نثاري مي كنيم          امر رهبر را به روي چشم جاري مي كنيم

امسال هم جهاد اقتصادي به امر ولي مي كنيم          چشم آقا ما همت به توليد ملي مي كنيم

باز آقا محضرت عرض ارادت مي كنيم
آسمان را روشن از شمع ولايت مي كنيم

گفته اي توليد ملي، گفته هايت روي چشم!
باز از سرمايه و از كار ايراني حمايت مي كنيم

ما پر از كار مضاعف ،همت افزون تريم
باجهاد اقتصادي، خرق عادت مي كنيم

بازهم چشمان دنيا خيره بردستان ماست
چشم دنيا را به دست خود هدايت مي كنيم

كشور ما با فروغ احمدي روشن شده
گفتمان را، گفتمان عشق و ايثار و شهادت مي كنيم

سال نو تفسير اين بيداري اسلامي است
برتمام خاك دنيا ما سرايت مي كنيم

پرچم عدل خميني دست مهدي (عج) مي دهيم
ماجهان را پر ز تكبير عدالت مي كنيم

در جهاد اقتصادي وظايف كساني كه در متن فعاليت هاي اقتصادي هستند، معلوم است اما كساني كه اصلاً ماهيت شغل و برنامه زندگي شان، اقتصادي نيست، چه كارهايي مي توانند انجام دهند؟ اين جاست كه سيره حضرت زهرا (س) كه به لحاظ مشاغل موجود در ادبيات امروزي، او را يك «زن خانه دار» بايد به حساب آورد، مي تواند راه گشاي ما باشد.
وقتي رهبر معظم انقلاب امسال را سال «جهاد اقتصادي» ناميدند، برخي گمان كردند منظور ايشان «شدت بخشيدن به تلاش هاي اقتصادي» است. اگرچه افزايش تلاش هاي اقتصادي، يكي از اركان جهاد اقتصادي است، اما اين تمام ماجرا نيست. اگر مسئله فقط همين بود، بسياري از اقشار مردم مانند معلمان، دانش آموزان، اصحاب قلم، زنان خانه دار، پزشكان و پرستاران و ... از دايره خطاب ايشان خارج مي شدند. در حالي كه ايشان رهبر كل جامعه هستند و از آن جا كه نامگذاري هاي ايشان براي جهت دهي به سمت و سوي كارهاي عموم جامعه است، طبيعتاً نامي را برنمي گزينند كه فقط به گروه خاصي مربوط شود.
برخي نيز تصور كردند كه منظور ايشان در درجه اول، اقشاري مانند كشاورزان و كارگران و صاحبان صنايع است و با توجه به عموميت مخاطبان ايشان، بقيه نيز بايد تا حدي كه مي توانند وارد كارهاي اقتصادي شوند. اين نيز تلقي نادرستي است. در يك نظام مطلوب، هر كسي بايد كار خود را انجام دهد و اين كه مثلاً معلمان و پزشكان و ... بخواهند وارد كارهاي اقتصادي شوند، توصيه عاقلانه اي نيست.

مسئله ي اشتغال هم مسئله ي مهمي است، كه عرض كرديم. البته در اين استان و بعضي از استانهاي ديگر، اشتغال اهميت بيشتري دارد. در بعضي جاها كارهاي بهتري شده است، كه ان شاءاللَّه بايد دنبال گيري شود. مسئله ي تقويت توليد داخلي، مسئله ي كشاورزي، مسئله ي صنعت، اينها كارهائي است كه بايد انجام بگيرد.
بيانات مقام معظم رهبري در اجتماع بزرگ مردم كرمانشاه ، 20/7/90
 
همين جا من راجع به محصولات توليدي كشور - كه يكي از دوستان اينجا اشاره كردند، من هم يادداشت كرده بودم كه بگويم - نكته اي را عرض كنم. خوشبختانه ما در كشور و در بخشهاي مختلف، محصولات كيفي داريم. قسمت عمده اي از توليدات كشور، مصرف كننده اش دستگاه هاي دولتي ما هستند. دستگاه هاي دولتي بايستي جزم و عزم داشته باشند بر اين كه جز توليدات داخلي - در آن مواردي كه توليد داخلي وجود دارد - هيچ چيز ديگر مصرف نكنند. يعني واقعاً در محصولاتي كه مشابه داخلي دارد، مطلقاً ممنوع بشوند كه از خارج چيزي وارد نكنند. اين را بخواهيد، در دولت مطرح كنيد، آقاي رئيس جمهور به دستگاه هاي دولتي دستور بدهد؛ و اين ممكن است. ما اين را تجربه كرده ايم. در مواردي به صورت قاطع به يك دستگاهي گفته شد كه اين كاري كه دارد انجام ميگيرد، بايد هيچ محصول غير ايراني در آن به كار نرود؛ و شد، و به بهترين وجهي هم انجام شد. اگر مديران ما عزم را جزم كنند براي اينكه محصول ايراني را، توليد ايراني را به كار بگيرند، هم توليداتِ باكيفيت هست، هم خود اين كار موجب ميشود كه در توليدات داخلي كيفيت بالا برود. اين كار را حتماً بايستي انجام بدهند.
 البته من شنيدم كه دستگاه ها و بانكها و اينها حمايتشان از توليدات داخلي هم ضعيف است؛ يك جاهائي آن توليدكننده ها به خاطر عدم حمايت، به ورشكستگي كشيده ميشوند. با اين مسئله هم بايستي حتماً در خود دولت مقابله بشود؛ يعني دستور داده بشود. بله، يك نكته اي هم گفته شد، كه اتفاقاً من هم همين را اينجا يادداشت كردم؛ كه گاهي اوقات در معاملاتي كه دستگاه دولتي با توليدكننده ي داخلي ميكنند، بدحسابي هست؛ در حالي كه وقتي اين معامله را با يك صنعتگر خارجي ميكنند، پول را نقد ميدهند؛ اما اين را همين طور كش ميدهند - يك سال، دو سال - طلب او را هم نميپردازند. بايد جلوي اينها گرفته شود.
بيانات مقام معظم رهبري در ديدار جمعي از نخبگان و برگزيدگان علمي، 13/7/90

آفات اجتماعي
يكي از آفات موجود اجتماعي ما كه ريشه ي آن، ميراث دوران طاغوت و دوران ظلمانيِ گذشته است، همين است كه افراد، دلبسته ي به توليدات بيگانه باشند. يك وقت توليد داخلي نداشتيم؛ يك وقت توليد داخلي، توليد غير قابل مصرفي بود؛ امروز اينجوري نيست؛ امروز توليدات داخلي، توليدات مرغوب و مطلوب است. در عين حال يك عده اي خوششان مي آيد كه بگويند فلان نشان خارجي روي لباسشان هست يا روي وسيله ي خوراكي شان هست؛ اين يك بيماري است؛ اين بيماري را بايد علاج كرد. اين كار، توجه نكردن به اين است كه ما در اين مملكت داريم زندگي ميكنيم و از نعمتهاي الهي بر اين كشور داريم برخوردار ميشويم. آن وقت پولي را كه در اين كشور به دست مي آوريم، ميريزيم توي جيب يك كارگر خارجي، به زيان يك كارگر داخلي. اين معنايش اين است كه ما به نياز داخل، به كارگر داخل كه دارد زحمت ميكشد و جنس توليد ميكند، بي اعتنائي ميكنيم، ميرويم سراغ كارگر خارجي. اين خيلي عادت بدي است.  در سال جهاد اقتصادي، به نظر من يكي از قلمهاي مجاهدت اقتصادي مردم اين است كه بروند سراغ كالاي ساخت داخل؛ آن را بخواهند. البته اين طرف قضيه هم اين است كه كالاي ساخت داخل بايستي قانع كننده باشد؛ بايستي دوامش، استحكامش، مرغوبيتش جوري باشد كه مشتري را قانع كند؛ اين هر دو در كنار هم، يك كار لازم و واجبي است.
بيانات در ديدار هزاران نفر از كارگران سراسركشور

سال هاي ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲، دوره اي پرماجرا از تاريخ كشورمان است كه نهضت ملي شدن صنعت نفت را بايد قلۀ پرافتخار آن به شمار آورد. آنچه باعث مي شود اين رويداد را يكي از افتخارات ملت ايران بدانيم، فقط ملي شدن صنعت نفت از نظر اقتصادي نيست، كه ظاهر مسئله تلقي مي شود، بلكه واقعيت بس بزرگ تر و خطيرتر نهفته در پس آن است كه همانا دستيابي ايرانيان به پيروزي ارزشمندي در مسير استعمارستيزي و نفي سلطۀ بيگانگان است.
نهضت ملي شدن صنعت نفت دو بخش داشت كه يك بخش آن شيرين بود، اما بخش ديگرش تلخ و ناگوار. در اين نهضت يك قوس صعودي و يك قوس نزولي مشاهده مي شود كه هريك عوامل و دلايل خاص خود را دارند. در اين نوشتار، بررسي قوس صعودي اين نهضت پر افتخار مدنظر است كه سرانجام در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به بالاترين حد خود رسيد.

چگونگي مواجهه ايرانيان با واردات سيل آساي كالاهاي خارجي از جمله موضوعات قابل بررسي در تاريخ معاصر است. در گفت وگو با موسي حقاني رئيس موسسه مطالعات تاريخ معاصر و دكتر محسن سليم، حركت علما را در دفاع از استقلال اقتصادي و حمايت از توليد داخلي بررسي و تأكيد كرديم در اين راستا علماي شيعه، نهضت تحريم كالاهاي خارجي را به راه انداختند و اقداماتي نيز براي تقويت اقتصاد ملي انجام دادند.
وضعيت اقتصاد ايران در عصر قاجار
پيش از آن كه به واكنش تجار و صنعتگران ايراني نسبت به هجوم كالاهاي خارجي به ايران بپردازيم، لازم است وضعيت اقتصاد ايران را تا پيش از هجوم بي سابقه استعمارگران خارجي به بازار و منابع معدني ايران بررسي كنيم و ببينيم آيا در اين زمان توليدات داخلي پاسخ گوي نيازهاي جامعه بوده يا نه و ايران از نظر صنعتي در چه وضعيتي قرار داشته است؟ دكتر محسن سليم رئيس گروه تاريخ دانشگاه آزاد شاهرود در پاسخ به اين سوال خراسان مي گويد: «در سال هاي آغازين فرمانروايي دودمان قاجار و در آستانه ورود به سده ۱۹ ميلادي، توليدات اقتصادي داخلي، به طور عمده كفاف نيازهاي داخلي را مي داد، محصولات كشاورزي در داخل استفاده مي شد و به علت نبود زيرساخت هاي مهم در اين بخش از قبيل راه و فرآوري كالا و صادرات مكانيزه، نيازي به افزايش توليد هم احساس نمي شد. صنايع ايراني هم شامل صنايع دستي و ابتدايي بود كه كالاهايش را مردم ايران مي پسنديدند، زيرا با شيوه معيشتي و ذوق و فرهنگ آن ها سازگاري تمام داشت. در حقيقت، توليدات صنعتي مانند محصولات كشاورزي تقريبا تمام نيازمندي هاي زندگي ساده و بي آلايش اكثريت جامعه ايران را تأمين مي كرد و جز در موارد معدودي به كالاهاي غيربومي نيازي نبود.» وي مي افزايد: «صنايع ايران به طور عمده دستي بود و ابزار آلات ساده و مختصر در صنعت به كار مي رفت و نيروي اساسي مولد نيز عبارت بود از نيروي فكري هنرمندان با ذوق صنايع ظريفه و نيروي يدي كارگران كارگاه ها. به اين ترتيب، بيشتر مردم احتياجات زندگي خود را از محصولات وطني تأمين مي كردند، زيرا اصولا شيوه زندگي بيشتر مردم به گونه اي بود كه جز در مورد نفت و بعضي از مواد غذايي مانند ادويه و شكر و قند و چاي و برخي از انواع منسوجات نخي يا پشمي، همه لوازم زندگي خود را به سهولت و قيمتي مناسب از داخل كشور تأمين مي كردند. فلذا استفاده از فاستوني انگليسي و كفش چرمي ايتاليايي و سماور روسي و چيني فرانسوي و قماش پشمي لهستاني و آلات بلوري و فلزي اتريشي و روسي و خلاصه هر محصول ساخت خارج، خاص اقليت متمكن يا افراد متجدد و طبقه درباري و امثال آن بود و بس.»

مقام معظم رهبري سال 1391 را سال توليد ملي؛ حمايت از كار و سرمايه ايراني نامگذاري كردند. ايشان در پيام نوروزي خود تصريح كردند: «اگر به توفيق الهي و با اراده و عزم راسخِ ملت و با تلاش مسئولان، ما بتوانيم مسئله ي توليد داخلي را، آنچنان كه شايسته ي آن است، رونق ببخشيم و پيش ببريم، بدون ترديد بخش عمده اي از تلاشهاي دشمن ناكام خواهد ماند.» 

ايشان همچنين در جمع زوار بارگاه رضوي (ع) با بيان اينكه برخي توليدات داخلي به خاطر فرهنگ غلط با مارك خارجي به فروش مي رسد اما اين مسئله به ضرر كشور است فرمودند: «مردم عزيز با همت و اراده خود، اين فرهنگ غلط را اصلاح كنند كه اين خود، نوعي جهاد اقتصادي است.»
حمايت از توليد ملي و مصرف كالاهاي داخلي، يكي از اساسي ترين روش هاي مقابله با نفوذ و استعمار دشمنان و تحريم هاي اقتصادي است كه موجب تقويت و شكوفايي اقتصاد ملي نيز مي گردد. علما و مفاخر ايران به ويژه در دوران معاصر، با پي بردن به فعاليت هاي استعماري دشمنان اسلام در زمينه اقتصادي، اقدامات ارزشمندي را نسبت به تقويت اقتصاد داخلي و حمايت از توليد ملي و تحريم كالاهاي خارجي انجام دادند وراه را بر روي نفوذ بيگانگان بستند كه نمونه هاي فراواني از اين موارد در تاريخ ذكر شده است.
درباره كريم خان زند نقل شده است كه با وجود اهداي ظروف چيني از سوي نمايندگان انگلستان به او، كريم خان از همان ظروف مسي ساخت داخل كشور براي خوردن غذا استفاده مي كرد. روزي يكي از بازرگانان به او گفت لايق خان اين گونه ظروف چيني است، نه ظروف مسي. كريم خان زند با شنيدن اين حرف بشقاب چيني را بر زمين زد و بشقاب تكه تكه شد. آن گاه بشقاب مس كاشان را خواست و بر زمين زد. بشقاب سالم ماند و كريم خان گفت: «سلاح مردم ايران اين است و بايد با همين ظروف مسي آشنا و به ساخته هاي كشور خود خرسند باشند تا تهيدست و درويش نشوند.»

با توجه به وضعيت اقتصاد كشورمان ظرف يكي دوسال گذشته و ركود توليدات داخلي، تقويت و ترغيب انگيزه مردم به استفاده از كالاهاي ساخت داخل، يكي از كارسازترين راه هاي بهبود و توسعه سهم توليدات داخلي مي باشد. اما اين تغيير الگوي مصرف به يكباره محقق نخواهد شد، همانطور كه به يكباره به وجود نيامده است. اينكه چرا مردم ميل و رغبتي به خريد كالاي داخلي نسبت به مشابه خارجي آن ندارند بسيار مهم و تعيين كننده است كه توجه به آنها براي برطرف كردن چالش هاي انگيزه اي مردم اجتناب ناپذير است.
1- اعتماد و باورهاي فرهنگي: يكي ازدلايلي كه مردم ميل بيشتري به خريد كالاهاي خارجي دارند، نوع باوري است كه طي سال هاي متمادي از قبل و بعد از انقلاب در عامه مردم وجود داشته است. به عنوان مثال تاكيد مردم به تهيه كالاهايي با مارك هاي ژاپني، باوري است كه سال هاي سال در بين مردم ايران مرسوم بوده است. اين باورها درست است كه سبب آن مرغوبيت كالاهاي ژاپني است اما بيش از آن به سبب اعتمادي است كه اين باور را براي مردم حاصل كرده است كه هيچ ماركي را به جز مارك ژاپني قبول نمي كنند.
اين فرهنگ مصرف در طي ساليان متمادي ايجاد شده و ديگر اهميتي به كيفيت و نوع توليدات ديگر كارخانجات نمي دهد. حتي اگر كالاي خارجي با مارك ديگري هم به بازار عرضه شود، بازهم مردم فلان كالاي ژاپني را ترجيح مي دهند.
2- تبليغات سازنده و جذاب: عامل ديگري كه باعث ترجيح كالاي خارجي مي شود، بهره گيري از نوع تبليغاتي است كه در بين عموم انگيزه مصرف ايجاد مي كند. به عنوان مثال شركت هاي خارجي كه لوازم خانگي به ايران وارد مي كنند، با درنظر گرفتن خدمات پس از فروش طولاني، تعويض بدون هيچ قيد و شرط در صورت نقص فني، تحويل در محل يا دادن جوايز همراه با كالاي خريداري شده، برگزاري جشنواره هاي تفريحي همراه با قرعه كشي هداياي چشم گير و بسياري از اين موارد، توانسته اند جذابيت خريد را براي مصرف كننده ايجاد كنند. به طوري كه گاهاً خريدار جذب حواشي تبليغاتي كالاي مورد نظر مي شود.
3- نوآوري و تنوع: مهمترين گزينه اي كه شركت ها و كارخانجات بزرگ صنعتي جهان به عنوان الويت كاري خود قرار داده اند، مسئله تنوع و نو آوري در محصولات مي باشد. شركت هاي خارجي همگي در تلاش و رقابت هستند تا با محصولي جديد خود را متفاوت از بقيه نشان دهند. ضمن اينكه سعي دارند با افزايش تنوع در محصولات خود، به مصرف كننده قدرت انتخاب دهد. وقتي مصرف كننده تشخيص مي دهد فلان شركت توليدكننده كالا از تنوع محصولات مورد نظر برخوردار است براي دستيابي به حق انتخاب هاي متعدد به آن شركت مراجعه مي كند.

براي شناخت ديدگاه هر فردي بايد به بررسي خاستگاه انديشه وي پرداخت. بي شك حضرت امام خميني به عنوان پاسدار ارزش هاي اسلامي در همه جوانب اداره جامعه و از جمله اقتصاد به دنبال پايه ريزي نظام اقتصاد اسلامي بوده اند.

نظام اقتصادي اسلام داراي سمت و سو و اهداف مادي و معنوي معيني است كه مي توان آنها را به شرح زير طبقه بندي كرد:

2- استقرار عدالت اجتماعي و اقتصادي در جامعه.

3- رشد استعدادها و شكوفايي قدرت ابتكار و خلاقيت انسانها.

4- ريشه كن كردن فقر در جامعه.

5 - اولويت دادن به منافع و مصالح مستضعفان و محرومان و رسيدگي خاص به آنها.

6- برآوردن نيازهاي اقتصادي مشروع و معقول مردم.

7- رشد و شكوفايي اقتصادي و بارور كردن تجارت، صنعت و كشاورزي و. . .

8 - ايجاد رفاه، آسايش و امنيت اقتصادي براي عموم افراد جامعه.

9- پرهيز از وابستگي اقتصادي به بيگانه و نفي سلطه اجانب بر اقتصاد كشور.

10- گسترش مشاركت عمومي مردم بويژه مستضعفان و محرومان در اقتصاد.